اسپارتان نام ارتشی از بردههای قدرتمند بود که بیش از ۶۵۰ سال قبل از میلاد در یونان باستان زندگی میکردند.
مایکروسافت چند روز پیش از پروژه مرورگر اسپارتان خود رونمایی کرد تا مرورگر جدیدش در قلب ویندوز ۱۰ قرار گرفته و ما را از شر آن اینترنت اکسپلورر، قدیمی و بهدرد نخور خلاص کند! البته ممکن است مایکروسافت بهطور کامل اینترنت اکسپلورر را حذف نکند، اما اسپارتان مرورگری است که مایکروسافت قصد دارد بر روی آن مانور دهد و همزمان به توسعه دهندگان وب نیز یادآوری کند و هشدار دهد که تاریخ انقضای اینترنت اکسپلورر رو به پایان است.
پروژه اسپارتان تنها یک اسم رمز در این مرحله میباشد، اما هر چه که هست اکنون شانس تجربه این مرورگر را در ویندوز ۱۰ خواهیم داشت.
ظاهر و احساسی جدید
اولین چیزی که راجع به اسپارتان متوجه میشوید ظاهر ساده و مینیمالیستی آن خواهد بود. شاید علت آن عدم وجود بسیاری از ویژگیهایی باشد که قرار است در نسخه نهایی عرضه شوند. اما از سوی دیگر بهنظر میرسد مایکروسافت به این نوع طراحی علاقه دارد.
بسیاری از ویژگیها نظیر Reading List و پنل تنظیمات توسط آیکونهایی با ظاهر مدرن قابل دسترس هستند. برای دسترسی به علاقهمندیها، تاریخچه و مدیریت دانلود دکمه در نظر گرفته شده است. تمام اینها از طریق یک منوی کناری لغزنده قابل دستیابی هستند که بهنظر بسیار مناسب میباشد.
با توجه به اینکه با نسخه ابتدایی و پیش نمایش این مرورگر کار میکنیم، نباید انتظار کارایی عالی را داشته باشیم. اسکرول و باز کردن تبهای جدید میتوانند با کندی همراه باشند. حتی با دابل کلیک بر روی نوار بالایی امکان بزرگ کردن پنجره اسپارتان را نیز ندارید. این مشکلات طبیعتاً در نسخههای بعدی برطرف خواهند شد. اگر قصد استفاده از ویندوز ۱۰ و مرورگر اسپارتانش را در این مرحله و بهصورت روزمره دارید، بهتر است منصرف شوید!
نوشتن با قلم و حاشیهنویسی
یکی از جذابترین ویژگیهای این مرورگر جدید قابلیت نوشتن با قلم و حاشیهنویسی است. اگر از تبلتی نظیر Surface Pro 3 به همراه قلم استفاده میکنید، بهراحتی میتوانید با کلیک بر روی دکمه Web Note، بهصورت مستقیم بر روی صفحه وب بنویسید.
گزینههایی برای تغییر رنگ قلم، ابزارهایی برای هایلایت کردن، کامنت گذاری و حتی یک ابزار عکسبرداری از صفحه نمایش مشابه snippet tool ویندوز در اختیار شماست. در مجموع تجربه لذتبخشی از این بخش خواهید داشت.
زمانی که نوشته و نقشهای مورد نظرتان را بر روی یک صفحه وب ثبت کردید، میتوانید آن را از طریق ایمیل به اشتراک بگذارید، در OneDrive آپلود کنید و یا در OneNote ذخیره نمایید. هیچکدام از این سه مورد در این لحظه فعال نیستند اما مایکروسافت آنها را در نسخه نهایی در دسترس قرار خواهد داد. قطعاً این ویژگیها جزو از برگهای برنده اسپارتان میباشد. همچنین قابلیت نوشتن بر روی صفحه در تمام دستگاههای مجهز به صفحه لمسی و حتی با ماوس قابل استفاده میباشد.
تعامل کورتانا
تعامل کورتانا یکی دیگر از ویژگیهای کلیدی پروژه اسپارتان میباشد. اگرچه کورتانا در قابلیت جستجوی ویندوز ۱۰ نیز حضور دارد اما بهنظر میرسد این دستیار دیجیتالی مایکروسافت به شیوهای هوشمندتر در مرورگر اسپارتان ارائه خواهد شد. با راست کلیک بر روی یک کلمه در یک وبسایت، کورتانا بهصورت خودکار در مورد آن جستجو میکند. حتی اگر در جستجوی یک سایت خاص باشید به شما مسیر رانندگی به یک فروشگاه یا رستوران را نشان میدهد. بهعنوان مثال اگر به وبسایت یکی از رستورانهای ایتالیایی بروید، کورتانا در یک پاپآپ در کنار نوار آدرس مرورگر، به شما ساعت فعالیت و مسیرهای دستیابی به آن رستوران را نشان میدهد.
کورتانا همچنین در نوار آدرس به کمک شما میآید. مثلاً اگر در نوار آدرس کلمه weather را تایپ کنید، وضعیت آب و هوای مکان شما بههمراه اطلاعات بورس بهصورت خودکار در همان نوار آدرس نمایش داده میشود. مایکروسافت همچنین در آینده امکان نمایش اطلاعات پرواز را نیز فراهم میکند. بدین ترتیب میتوان متصور شد که چه اطلاعات ارزشمند دیگری میتواند بدون فشردن دکمه اینتر برای دیدن نتایج جستجو، در اختیارمان قرار گیرد.
قابلیتReading List و Reading View
Reading View در اینترنت اکسپلورر مدرنی که در ویندوز ۸.۱ بهکار گرفته شد، معرفی شد و حالا مایکروسافت آن را به اسپارتان آورده است. ویژگی Reading View مانند گذشته کار میکند و یک حالت ایدهآل برای خواندن کتاب یا متن در تبلت یا لپتاپ را فراهم میسازد. البته در عمل این قابلیت برای صفحات حجیم یا صفحاتی که شامل تعداد زیادی عکس هستند، چندان خوب کار نمیکند. اما برای مقالات معمولی، ویژگی بسیار خوبی محسوب میشود چرا که تمرکز شما را بر روی متن بیشتر میکند.
Reading List ویژگی جدیدی است که URLها را بین دستگاههای مختلف سینک میکند تا بتوانید PDFها یا صفحات وب را بهصورت آفلاین ببینید. این قابلیت هنوز بهطور کامل در نسخه پیش نمایش کار نمیکند اما عملکرد آن مشابه نرمافزار Reading List در ویندوز ۸.۱ خواهد بود.
بهطور کلی اگر میخواهید سایتی که در گوشی موبایلتان میبینید را بهسرعت در کامیپوتر خود نیز مشاهده کنید، این قابلیت به شما کمک خواهد کرد. این ویژگی قبلا توسط اپل در مرورگر سافاری مورد استفاده قرار گرفته است.
موتور رندرینگ جدید
شاید مهمترین تغییر در Spartan که شاید متوجه آن نشوید، موتور رندرینگ باشد. مایکروسافت کار جدیدی را با پروژه اسپارتان شروع کرده و در این مرورگر از موتور Edge استفاده نموده است. با توجه به اینکه این موتور قرار است مدرن باشد، پس انتظار پشتیبانی از کنترلهای ActiveX منطقی نیست. همچنین نمایش وبسایتهای مختلف به علت سازگاری بالای این موتور جدید بهبود پیدا کرده است که البته در این نسخه پیش نمایش مشکلاتی در این زمینه دیده میشود.
یکی از نکات جالب در مورد اسپارتان، مصرف پایین حافظه رم به ازای باز کردن تبها است که بهطور کلی کمتر از میزان مصرفی در اینترنت اکسپلورر برای یک وبسایت یکسان میباشد. بنابراین میتوانیم انتظار یک مرورگر سریع و کم دردسر را داشته باشیم.
افزونهها و آینده
هنوزاز افزونهها پشتیبانی نمیشود که قطعاً یکی از ایرادات بزرگ اسپارتان در این مرحله است. مایکروسفات قدمهای واقعاً خوبی برای موفقیت اسپارتان برداشته اما برای رقابت با کروم، باید پشتیبانی خوبی از افزونهها را ارائه دهد. شاید فکر کنید افزونهها چندان کاربردی نباشند، اما باور کنید افراد زیادی هستند که عمرشان را پای مرورگرها میگذرانند!
با این حال مایکروسافت اعلام کرده که افزونهها در اسپارتان پشتیبانی خواهند شد و ما نیز امیدواریم خبرهای بیشتری در این زمینه خصوصاً در ماه آینده و در جریان کنفرانس Build این غول نرمافزار بشنویم.
آینده برای اسپارتان روشن است و اولین بررسیها به خوبی این موضوع را اثبات میکنند. اما این آینده خوب تا حد زیادی به عملکرد مایکروسافت در زمینه انتشار آپدیت برای کاربران ویندوز ۱۰ بستگی خواهد داشت. گوگل با آپدیت منظم مرورگر کروم خود، استاندارد جدیدی را در این زمینه پایهگذاری کرد و حالا مایکروسافت برای موفقیت پروژه اسپارتان باید کارهای مثبتی در این مورد به انجام برساند.